Ngày 5/10, tờ Rolling Stone cho biết đang nắm giữ hơn 2.500 tin nhắn trao đổi giữa Steve Zap - một nhà quảng bá âm nhạc tự do - và đài phát thanh tại Mỹ từ năm 2018 đến tháng 7 năm nay. Zap từng làm nhân viên quảng cáo cho nhiều hãng đĩa lớn từ năm 1986 trước khi ra lập công ty riêng năm 2004. Trong đó, nhiều cuộc hội thoại cho thấy tồn tại sự "mua bán" lượt nghe trên radio để giúp nghệ sĩ leo lên vị trí cao trên bảng xếp hạng.
Steve Zap, người bị lộ hơn 2.500 tin nhắn liên quan đến các vụ mua bán lượt phát nhạc trên radio. Ảnh: Rolling Stone.
Nhiều nghệ sĩ lớn được nhắc tên trong bài viết của Rolling Stone. Tháng 6/2019, một nhân viên của hãng đĩa Elektra từng trả nhiều nghìn USD để nhờ Zap "hỗ trợ" những cái tên như Panic! at the Disco, Twenty One Pilots hay Fitz and the Tantrums. Tháng 11/2018, Zap thương lượng giúp nhóm 5 Seconds of Summer lên top bảng xếp hạng. Tháng 8/2019, anh đề nghị một kênh phát nhạc Ellie Goulding 40 lần một tuần. Trong các tin nhắn, Zap cũng từng thực hiện nhiều chiến dịch cho Marshmello, Halsey hay Dua Lipa.
Steve Zap lập ra nhiều kế hoạch để thao túng các bảng xếp hạng về lượt nghe radio. Một dịp, anh yêu cầu một đài phát thanh giảm số lượt phát bản hit Sucker của Jonas Brothers nhằm "mở đường" cho ca sĩ Pink chiếm lại top 1. Hai tuần sau, anh đề nghị giảm số lượt phát của Pink để đẩy Kelly Clarkson lên đầu bảng. Một thương vụ khác, anh yêu cầu các nhà đài "giết" Panic! at the Disco và Ed Sheeran để giúp Shawn Mendes leo hạng.
Zap thường trả vài nghìn USD cho các đài phát thanh sau mỗi thương vụ. Để tránh sự chú ý, các bài hát thường được phát vào buổi đêm, khi có ít thính giả nghe đài. "Trước 20h, hãy phát nhạc của Shawn Mendes 30 phút một lần. Sau 20h, chúng ta có thể đẩy lên 15 phút một lần. Không ai để ý đâu. Hiếm ai nghe radio trừ khi đang ngồi trong xe", một tin nhắn của Zap trong chiến dịch giúp Mendes vượt Ed Sheeran lên đầu bảng xếp hạng.
Không dừng lại ở đó, theo thông tin của Rolling Stone, Steve Zap có dấu hiệu "cò mồi" và vùi dập các hãng đĩa, nghệ sĩ không hợp tác. Anh đề nghị các đài phát thanh gửi trước danh sách các bản nhạc dự kiến phát để nghiên cứu. Từ đó, anh tiếp cận các hãng đĩa và nghệ sĩ mời họ mua lượt nghe. "Hãy cho tôi biết danh sách các ca khúc định phát nhé. Tôi có thể đề nghị tính tiền DJ Khalid và Backstreet Boys giúp họ tăng hạng", nội dung tin nhắn của Zap.
Steve Zap từng yêu cầu các đài phát thanh tẩy chay các nghệ sĩ thuộc hãng Interscope vì từ chối trả tiền mua lượt phát. Hồi tháng 5, bản hit I Think We’re Alone Now của Billie Joe Armstrong (nhóm Green Day) bất ngờ đạt thứ hạng cao. Zap lập tức yêu cầu một số đài giảm lượt phát của ca khúc vì Armstrong không có ý định trả tiền.
Bản hit "I Think We're Alone Now" của Billie Joe Armstrong. Video: Green Day Youtube.
Steve Zap và các hãng đĩa lớn phủ nhận các cáo buộc mua bán lượt phát của Rolling Stone. Zap cho biết một nhân viên cũ bị anh đuổi việc cố tình tung loạt tin nhắn nhằm trả thù. Anh khẳng định không làm gì sai trái. Zap cho rằng Rolling Stone ghép các tin nhắn từ nhiều bối cảnh, thời gian khác nhau lại để vu khống anh, trong khi nội dung các tin đơn lẻ không thể hiện việc đó. Ba tập đoàn âm nhạc lớn có các hãng đĩa liên quan đến sự việc gồm Warner Music, Sony Music và Universal Music phủ nhận các cáo buộc gian lận, nhưng khẳng định sẽ "nghiêm túc điều tra".
Một số nhân vật có thâm niên trong làng nhạc khẳng định với Rolling Stone có tồn tại việc hãng đĩa thuê bên thứ ba nhằm tăng lượt phát nhạc trên radio. Những đơn vị này thường được so sánh với "người vận động hành lang" hoặc "cò mồi trung gian". Nhiệm vụ của họ là kết thân với các giám đốc đài để giới thiệu với họ những ca khúc mới.
Chiến thuật này thường được các hãng đĩa áp dụng để đuổi kịp đối thủ một cách nhanh chóng. Nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng này là nhiều hãng đĩa bị ám ảnh với thành tích trên bảng xếp hạng. Họ nghĩ những nghệ sĩ sẽ có doanh thu tốt hơn nếu đứng vị trí cao.
Năm 2004, Tổng chưởng lý New York - ông Eliot Spitzer - phát động chiến dịch điều tra các hãng đĩa lớn vì nghi có hành vi thao túng bảng xếp hạng âm nhạc. "Họ mua chuộc nhiều đơn vị phát thanh bằng những món quà 'hỗ trợ quảng bá', để các nhà đài sử dụng làm quà tặng cho thính giả", Tổng chưởng lý New York nói. Vụ điều tra sau đó đạt đỉnh điểm khi phát hiện tồn tại nhiều thỏa thuận trị giá hàng triệu USD giữa các hãng đĩa và nhà đài làm tăng lượt phát nhạc trên radio. Sau đó, hành động mua chuộc này đã bị cấm tại Mỹ.
Đạt Phan (theo Rolling Stone)