Với số ca nhiễm và tử vong ngày một tăng, Chính phủ Nhật Bản yêu cầu người dân ở trong nhà thay vì ra ngoài. Nhưng nhiều người không chấp hành. Một số vẫn đi làm, dù công việc có nguy cơ lây nhiễm nCoV cao; nhiều người khác vẫn tiếp tục đi ăn tối, dã ngoại trong công viên, tụ tập vào cửa hàng tạp hoá... và ít quan tâm đến giãn cách xã hội.
Hôm 29/4, ngày đầu tiên diễn ra "Tuần lễ Vàng" và sẽ kéo dài đến 5/5, công viên Shiba của Tokyo đã chật cứng các gia đình có trẻ nhỏ đến cắm trại.
Sức hấp dẫn của việc ra ngoài trong kỳ nghỉ lễ tại Nhật Bản đang thử thách ý chí của người dân trong việc đoàn kết chống lại virus, dù các nhân viên y tế liên tục cảnh báo các trường hợp nhiễm Covid-19 mới ở một số nơi. Các chuyên gia nói rằng, việc người dân vẫn ra ngoài là do chính phủ chưa thật sự áp dụng những biện pháp mạnh và thiếu các ưu đãi hấp dẫn để người dân ở nhà.
![]() |
Người đi bộ chờ băng qua đường trước một bức tượng tại khu thương mại Shinjuku ở Tokyo. Ảnh: AP. |
Ở Okinawa, người dân sử dụng các phương tiện truyền thông xã hội nhằm kêu gọi khách du lịch không đến địa phương, để có thể "bảo vệ ông và bà của chúng tôi".
"Xin vui lòng huỷ chuyến đi đến Okinawa và đợi cho đến khi chúng tôi có thể chào đón bạn", thống đốc Denny Tamaki của Okinawa viết trên Twitter. "Thật không may, Okinawa không thể biểu hiện sự hiếu khách. Hệ thống y tế của chúng tôi ở đất liền hay tại các hòn đảo xa đều trong tình trạng khẩn cấp", ông viết.
Để có thể nhận được sự tuân thủ tốt hơn từ người dân, chính phủ cần truyền thông điệp mạnh mẽ hơn, Naoya Sekiya, giáo sư Đại học Tokyo, chuyên gia về tâm lý xã hội và truyền thông rủi ro cho biết. Các biện pháp cứng rắn sẽ hỗ trợ tốt trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus.
Những lời kêu gọi nửa vời khuyên người dân ở nhà khiến việc kiểm soát dịch trở nên khó khăn. Lời khuyên được đưa ra, nhưng không nhắc đến các vi phạm pháp luật. Về mặt pháp lý, tình trạng khẩn cấp có liên quan đến các yêu cầu phải tuân thủ. Nhưng thực tế, người vi phạm không bị phạt và có rất ít ưu đãi từ chính phủ để buộc các cửa hàng đóng cửa.
Thông điệp chính là ưu tiên kinh tế, sau đó mới an toàn. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe khẳng định, nước này không áp dụng các biện pháp phong toả cùng các lệnh cấm kiểu châu Âu - nguyên nhân làm tê liệt nền kinh tế.
"Thông điệp đến từ chính phủ khá ôn hòa và rõ ràng là đang cố gắng khuyên mọi người nên ở nhà, trong khi ưu tiên cho nền kinh tế", ông Se Seiya nói. "Khi mọi người thiếu sự đồng thuận phòng dịch, thay vì ở nhà, người dân lại hy vọng vào những điều tốt đẹp và cho rằng họ không thể nhiễm bệnh".
3/4 số người tham gia cuộc khảo sát gần đây của Asahi cho biết sẽ ra ngoài ít hơn bình thường, nhưng chỉ hơn 1/2 người khảo sát nghe theo lời kêu gọi của Thủ tướng chính phủ nhằm giảm 80% các tương tác xã hội.
Mọi người ở mọi lứa tuổi đều cảm thấy khó khăn trước yêu cầu ở nhà. Giao lộ nổi tiếng ở trung tâm thành phố Shibuya, Tokyo khá vắng vẻ, nhưng các quán ăn, quán rượu, lối đi vẫn đông đúc. Ở vùng ngoại ô phía tây Kichijoji, những con phố mua sắm chật cứng người, các gia đình đi dạo, ăn trưa vào cuối tuần khá lớn. Các quán bar và nhà hàng đang bỏ qua yêu cầu đóng cửa sau 8 giờ tối.
"Điều này thật nực cười", một người đàn ông 80 tuổi uống rượu tại một quán bar ở trung tâm thành phố Shibuya nói. "Tôi phải làm gì ở nhà? Tôi chỉ được xem TV".
Giới chức trách đang nỗ lực kêu gọi người dân thực hiện yêu cầu giãn cách. Ở Kichijoji, họ tuần tra tại các khu mua sắm kèm theo biểu ngữ: "Xin xin lòng đừng đi ra ngoài". Thị trưởng của địa phương này kêu gọi chính phủ đóng cửa bãi biển Shonan đông đúc, ở phía nam Tokyo, nơi nổi tiếng với những người lướt sóng và là điểm đến lý tưởng của các gia đình. Một số quận cũng thiết lập các trạm kiểm soát biên giới để phát hiện các phương tiện không phải của người địa phương đi đến.
"Có vẻ như không phải ai cũng hiểu được sự nguy hiểm của dịch bệnh", Kazunobu Nishikawa, một quan chức phòng chống thiên tai ở thành phố Musashino, giám sát Kichijoji, nói. "Nhiều người hiểu được những rủi ro của dịch bệnh, nhưng một số khác lại nghĩ Covid-19 chẳng khác gì so với cảm lạnh thông thường, chẳng cần quan tâm, miễn là họ không nhiễm bệnh".
Thủ tướng Nhật đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp ngày 7/4 sau khi các trường hợp lây nhiễm nCoV gia tăng. Ban đầu chỉ có Tokyo và 6 khu vực khác bị ảnh hưởng, nhưng sau đó là lệnh ban bố trên toàn quốc.
Ông Abe không yêu cầu các doanh nghiệp không thiết yếu phải đóng cửa. Nhưng Koike, thống đốc Tokyo đã phản đối và yêu cầu các trường học, rạp chiếu phim, câu lạc bộ thể thao, quán bar và các doanh nghiệp không thiết yếu phải đóng cửa. Hầu hết nhà hàng và quán rượu có thể hoạt động từ 5 giờ sáng đến 8 giờ tối; Cửa hàng tạp hoá, cửa hàng tiện lợi và giao thông công cộng vẫn mở bình thường.
Chính phủ đã đưa ra ra gói kinh tế hỗ trợ chưa từng có là 108 nghìn tỷ yên (tương đương với 1 nghìn tỷ USD) bao gồm các khoản cho vay với các doanh nghiệp nhỏ và hỗ trợ phúc lợi cho Covid-19.
Đáp lại những chỉ trích cho rằng Thủ tướng đã bỏ bê các cá nhân và gia đình đang cần tiền mặt để tồn tại, ông Abe tuyên bố chi 100.000 yên cho mỗi người dân Nhật Bản.
Dữ liệu khảo sát mới đây cho thấy mục tiêu đạt giãn cách xã hội 80% đã được đáp ứng trong những ngày cuối tuần, số lượng người đi đêm và ra ngoài thấp hơn đáng kể. Nhưng các công viên, địa điểm nổi tiếng ở thành phố vẫn đông đúc người dân, ông Hiroshi Nishiura, giáo sư Đại học Hokkaido và chuyên gia phân tích dịch tễ học cho biết.
Tokyo đã báo cáo 47 trường hợp mới nhiễm nCoV hôm 29/4, nâng tổng số ca nhiễm trên toàn quốc lên 14.000. Số các xét nghiệm còn hạn chế, đồng nghĩa số ca lây nhiễm thực tế có khả năng cao gấp nhiều lần.
Mayumi Shibata, nhân viên trực tổng đài là một trong số nhiều người Nhật không thể làm việc tại nhà, vì nhiều giấy tờ, văn bản tại quốc gia này chưa được số hoá và vẫn phải sử dụng con dấu mực.
"Tôi vẫn đi làm, miễn là tôi có thể giữ được công việc của mình và cố gắng để không bị lây nhiễm", Mayumi Shibata nói khi đứng bên ngoài nhà ga ở trung tâm thành phố Shinagawa trong một buổi sáng đi làm.
Xem thêm:
Quán bar và hoa anh đào - điểm yếu hủy hoại nỗ lực chống dịch ở Nhật
Người Tokyo vẫn đi bar, uống rượu bất chấp ban bố khẩn cấp
Văn hóa công sở bảo thủ khiến người Nhật khó làm việc từ xa
Minh Phương (Theo ABCNews)
Post a Comment